สิ่งที่อยากฝากไว้ในแผ่นดิน

โดยยุทธ วงษ์ศิริเมื่อ 16 มีนาคม 2011 เวลา 7:55 น.

 เช้านี้ตื่นมาตีสี่ เปลี่ยนชุดจักรยานเสร็จ จับจักรยานคู่กายออกปั่นเวลา 04.45 น. ตั้งใจจะไปค่ายลูกเสือเพื่อไปดูกิจกรรมตอนเช้า ของการชุมนุมลูกเสือเทอดไท้องค์ราชัน และจะไปพบปะเพื่อนเก่าผู้บริหารโรงเรียนที่มาจาก อุดร/สกลนคร/โคราช แต่ไปได้ครึ่งทางฝนตกเลยต้องหันหลังกลับ ได้เวลาปั่นเพียงห้าสิบนาที ได้ระยะทาง 20 กิโลเมตร เผาผลาญแคลอรี่ได้ 320 แคลอรี่ ความเร็วเฉลี่ยที่ 21 กม.ต่อชั่วโมง พรุ่งนี้เช้าจะไปใหม่ เลยได้มาเข้า เฟสบุค เล่าเรื่องราวที่จะทำในวันนี้สักเรื่อง
    วันนี้มีนัดสองรายการ รายการแรกภาคเช้า จะไปประชุมครูโรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่ นัดกับโรงเรียนเวลา 10.00 น.เรื่องที่จะพูดมีสองประเด็น เรื่องแรก ตั้งหัวข้อไว้ว้า ทำงานอย่างไรจึงจะได้วิทยฐานะ และ การเตรียมความพร้อมไปอบรมที่ลำปลายมาศ  รายการที่สองภาคบ่ายประชุมผู้บริหารโรงเรียนร่วมกับนายกเทศมนตรี พิจารณาอัตราครูสำหรับโรงเรียนที่จัดห้องเรียนขอบฟ้ากว้าง
   เรื่องวิทยะฐานะของครู เป็นเรื่องการเลื่อนตำแหน่ง ความก้าวหน้า ในวิชาชีพครู โดยมีแท่งเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่ง เป็นแรงจูงใจ ให้ครูทำงานให้มีความรู้ความสามารถให้ได้ตามเกณฑ์วิทยะฐานะที่กำหนด นั่นหมายความว่า ครูต้องทำหน้าที่ของครูให้สมบูรณ์ผลการทำงานของครูไปเกิดผลสัมฤทธิ์ที่ดีต่อนักเรียน ให้บรรลุตามเป้าหมายของหลักสูตร บรรลุตามความคาดหวังของสังคม เมื่อครูทำได้อย่างนั้นแล้วครูจึงรวบรวม ผลการทำงานที่นำไปสู่ความสำเร็จ เป็นผลงานวิชาการเสนอขอรับการประเมินเพื่อเลื่อนวิทยะฐานะให้สูงขึ้น โดยผลงานนั้นต้องเป็นผลงานที่ดำเนินการสำเร็จเรียบร้อยเกิดผลดีต่อผู้เรียนมาแล้ว ในระยะเวลาที่ผ่านมาไม่เกิน 2 ปี        ที่ผ่านมาครูไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ดังกล่าว คิดแต่ว่าถ้าเงินเดือนถึงเวลาครองตำแหน่งถึงจะต้องส่งคำร้องขอรับการประเมิน การประเมินคิดแต่ว่าจะต้องทำเอกสารวิชาการให้ดีที่สุดเพื่อส่งไปให้กรรมการที่มาจากมหาวิทยาลัยตรวจ  ถ้าผลงานนั้นเขียนดีเข้าหลักการเขียนงานวิจัย อาจารย์ผู้ตรวจก็ให้คะแนนสูงและผ่านเกณฑ์ ได้วิทยะฐานะกัน ซึ่งผมคิดว่าอาจารย์ผู้ตรวจเขาไม่รู้หรอกว่างานวิจัยนั้นทำจริงหรือเมคขึ้นมา ใครเขียนเข้าหลักการของงานวิจัยก็ผ่านการประเมิน ดังนั้นจึงเกิดขบวนการ จ้างทำผลงานวิชาการการอย่างเป็นขบวนการ บางครั้งมีคนเล่าให้ฟังว่า ครูที่ได้วิทยะฐานะไม่ได้สอนในวิชา และชั้น ที่ตนเองทำผลงานวิชาการนั้นเลย คนที่โดนหลอกในเรื่องนี้ ได้แก่ อาจารย์ผู้ตรวจ  นักเรียนเพราะผลงานของครูไม่ได้ไปทดลองกับเด็กจริง  ผู้ปกครอง  ตัวผู้ทำเองและสุดท้ายคือประเทศชาติ
          ดังนั้นผมในฐานะเป็นผู้อำนวยการสำนักการศึกษา เป็นนักบริหารการศึกษา เมื่อเห็นปัญหาของการขอวิทยะฐานะของครู มันไม่เป็นไปตามเจตนารมย์ ของการกำหนดให้ครูมีวิทยะฐานะเลย ก็อยากจะจัดระบบนี้ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาการศึกษาของเทศบาลนครขอนแก่น โดยจะใช้การประเมินวืทยะฐานะ ที่อยู่อำนาจหน้าที่ของตนเอง คือการประเมิน ด้านที่ 1 ด้านคุณธรรม จริยธรรม จรรยาบรรณวิชาชีพครู และด้านที่ 2 ด้าน ความสามารถในการปฏิบัติงาน(สมรรถนะ) มาเป็นกลไก ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของเทศบาล โดยจะเน้นการพัฒนาอย่างเข้ม ครูต้องมีคุณธรรม จริยธรรม และ ต้องมีสมรรถนะถึงเกณฑ์ที่กำหนด ถึงจะผ่าน ถ้าไม่ผ่านการประเมินสองด้าน ครูก็ไม่มีสิทธิ์ที่จะส่งผลงานวิชาการไปให้ คณะกรรมการที่เป็นอาจารย์จากมหาวิทยาลัยตรวจ สำหรับผลงานวิชาการ สำนักการศึกษาก็ได้กำหนดแนวทางการปฏิบัติ เพื่อให้ครูได้นำเอาการพัฒนางานไปใช้กับนักเรียนจริง โดยกำหนดไว้ว่า ครูผู้ที่จะทำงานวิจัย หรืองานวิชาการด้านอื่น ต้องแจ้งหัวข้องานวิจัย และเค้าโครงงานวิจัย ต่อผู้บริหารโรงเรียน ก่อนส่ง อย่างน้อยหนึ่งภาคเรียนสำหรับ ชำนาญการพิเศษ หนึ่งปีการศึกษาสำหรับผู้จะขอเชี่ยวชาญ  เมื่อผู้บริหารโรงเรียนไดรับแจ้งจากครูแล้ว โรงเรียนต้องแต่งตั้งครูที่ได้วิทยะฐานะ ชำนาญการพิเศษหรือ วิทยะฐานะเชี่ยวชาญ ในโรงเรียน เป็นผู้เชี่ยวชาญ ให้คำปรึกษาแก่ผู้จะพัฒนางานของตนเอง  นวัตกรรมต่างๆ เครื่องมือต่างๆ ที่ครูอ้างถึงในงานวิจัยของตนเอง จะต้องถูกนำไปใช้จริงกับนักเรียนที่เป็นกลุ่มตัวอย่างที่อ้างถึง โดยให้ครูที่เป็นผู้เชี่ยวชาญรับรอง และผู้บริหารโรงเรียนรับรอง เป็นหนังสือรับรอง ว่าได้ดำเนินการจริง และเป็นเอกสารหนึ่งที่ต้องใส่ไว้ในภาคผนวก ท้ายเล่มในเอกสารงานวิจัย  และกรรมการประเมินของเทศบาล จะขอดูหลักฐานร่องรอยการปฏิบัติจริงกับนักเรียนของทุกเครื่องมือที่กล่าวถึงในงานวิจัยในวันที่ออกประเมิน
         นี่คือเป็นกลยุทธหนึ่ง ในการพัฒนาที่จะทำให้ ระบบการขอวิทยะฐานะของครู เกิดผลดีต่อการพัฒนาการศึกษาของเทศบาลและของประเทศชาติ  อยากให้ครูเป็นครูที่ดีตามเกณฑ์ ด้านคุณธรรม จริยธรรม และเป็นครูเก่ง ตามเกณฑ์ ความสามารถด้านการปฏิบัติงาน(ด้านสมรรถนะ) หากครูปฏิบัติตัวให้เป็นครูดี ครูเก่ง ได้ตามเกณฑ์แล้ว นักเรียนซึ่งเป็นผลผลิตของครู ก็คงจะเป็นผลผลิตที่ดี ที่พึงประสงค์ของสังคมและประเทศชาติ ครูที่ได้รับวิทยะฐานะ ก็จะมีความภาคภูมิใจ สมศักดิ์ศรีตามวิทยะฐานะที่ตนได้รับ คุณค่าของความเป็นครู ควรจะเป็นอย่านี้ แต่ที่เป็นอยู่ ครูส่วนหนึ่ง ซึ่งอาจจะเป็นส่วนมาก คิดหาแต่วิธีที่จะให้ตนเองได้วิทยะฐานะ แต่ไม่คิดถึงเด็กนักเรียน และอนาคตของชาติ จึงเกิดขบวนการทางลัดมากมาย ครูที่อยากได้แต่ไม่อยากทำงานของตนให้เกิดคุณค่า จึงใช้เงินเป็นสิ่งปูทาง บางคนยอมเสียเงินเป็นแสน เพื่อให้ตนเองได้ วิทยะฐานะ ซึ่งเงินเป็นแสนที่จ่ายไป ไม่ถึงเด็กนักเรียนแม้แต่บาทเดียว
จากการที่ผมได้ประกาศนโยบายเรื่องนี้ ออกไป ในวงการศึกษาของโรงเรียนสังกัดเทศบาลนครขอนแก่น ก็มีเสียงสะท้อนออกมาทั้งทางบวกและทางลบ คนที่เขาพัฒนางานของเขาโดยการลงมือปฏิบัติจริง ก็เห็นดีเห็นงามและชื่นชมในสิ่งที่ผมได้กำหนด ส่วนคนที่ไม่คิดจะทำจริงคอยจะจ้างคนอื่นทำให้ ก็มีความเห็นเชิงลบ วิพากวิจารย์ต่างๆนานา ผมก็ถือว่าเป็นสิทธิ์ของทุกคนที่จะคิด แต่ผมก็คิดว่าเป็นสิทธิ์ และเป็นหน้าที่ที่ผมจะต้องทำ ...ถ้าผมไม่ทำ ผมคิดว่าผมจะผิดมากกว่า... ก็ขอบอกทุกคนว่า  สิ่งที่ผมคิดและสิ่งที่ผมทำ ไม่ใช่เพราะผมอยากจะสร้างอำนาจ บารมี หรือ กำหนดเกณฑ์ยากน่ากลัว เพื่อหาประโยชน์ใส่ตัวเอง  ครูที่ขอรับการประเมิน ไม่ต้องหาอามิสสินจ้าง ของขวัญอะไรให้ผม   ผมไม่ต้องการ สิ่งที่ผมต้องการ คือความถูกต้อง ในหลักการ และประโยชน์ที่จะเกิดกับชาติบ้านเมือง และ  ...ที่สุดอยากจะฝากสิ่งที่ดีมีคุณค่าให้กับแผ่นด้น.... นี่คือปณิธาน...ของผม
           ไปประชุมครูที่โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่วันนี้ ก็จะไปชี้แจงให้เขาเข้าใจ เกณฑ์การประเมินแต่ละด้าน และจะต้องปฏิบัติตัว ปฏิบัติงานอย่างไร จึงจะเข้าเกณฑ์ และการเก็บหลักฐานร่องรอย เพื่อใช้อ้างอิงจะจัดเก็บอ่างไรจึงจะไม่เป็นภาระงานที่เพิ่มขึ้น และการไปอบรมที่โรงเรียนลำปลายมาศจะต้องเตรียมตัวอย่างไร  และจะบอกให้เขาเข้าใจว่า การเข้าร่วมเป็นเครือข่ายกับโรงเรียนลำปลายมาศ และนำแนวทางมาปรับใช้กับโรงเรียนเทศบาลบ้านหนองใหญ่  ถ้าทำด้วยความจริงใจ เต็มใจ ตั้งใจ ทำอย่างต่อเนื่อง เป็นขบวนการทั้งโรงเรียน โรงเรียนบ้านหนองใหญ่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีแน่นอน จะเห็นปาฏิหาริย์ หลายอย่างเกิดขึ้น  และผลประโยชน์สูงสุดที่ครูทุกคนจะไดรับคือ ผลงานที่จะนำมาประเมินวิทยะฐานะ และผลงานที่จะประเมินมาตรฐานโรงเรียน กับ สมศ  อานิสงค์ที่ครูทำดีกับนักเรียนมันจะเป็นบุญ เป็นกุศล ส่งให้ครูได้รับในสิ่งที่ต้องการ ........

                                                                                            ผ.อ.ยุทธ  วงษ์ศิริ